SULUOVA

Köyleri

Foto

Notlar

Tarihçe

Miladın ilk yıllarında “Arguma” (Sulakyurt) adıyla anılan bölge 1902 yılında “Suluca” ismiyle bucak olur. 1946 yılında “Suluova” ismini almıştır.

Suluova’nın tarihi M.Ö. 2000’li yıllara dayanmaktadır. “Doğukent” mahallesinde bulunan Kumbettepe’ de yapılan kazılarda çıkan envantere göre ilçe tarihi, kalkolotik çağ ve Hititler devrine kadar uzanmaktadır.

Selçuklular döneminde Türk idaresine (egemenliğine) girmiştir.1386 yılında Osmanlı idaresine geçmiştir.

Zengin bir linyit kaynağına sahip ilçe merkezi 1954 yılında Şeker Fabrikasının kurulması ile hızlı bir gelişme göstermiştir. Suluova 1957 yılında ilçe olmuştur.

Coğrafi Yapı ve Ulaşım

Orta Karadeniz Bölgesinin iç kısmında yer alan Suluova, Amasya’nın 25 km batısındadır. İlçenin yüz ölçümü 516 km², rakımı 510 metredir. Akdağ, ilçenin en yüksek dağı olup yüksekliği 2.064 m. dir. Suluova’nın batısı Merzifon ovası ile bağlantılıdır.

Suluova, İç Anadolu karasal iklimi ile Karadeniz iklimi arasında kaldığından geçiş iklimi özelliğine sahiptir.

Tersakan Çayı ilçenin en önemli akarsuyudur.

Çevrenin en büyük sulama barajı olan Yedikır Göleti 60 milyon m³ hacimlidir. Gölet, aynı zamanda Yedi Kuğular Kuş cenneti adıyla koruma altına alınmıştır.

Derinöz Barajı; ilçenin doğu kısmında Derinöz deresi üzerinde kurulmuş sulama amaçlı suni bir gölettir.

İlçe Sivas-Samsun karayolu ve demiryolu üzerindedir. Kara ve demiryolları ile yurdun her tarafına bağlantılıdır. İlçemiz Amasya'ya 24 km., Merzifon'a 18 km., Samsun'a 100 km., Ankara'ya 335 km. uzaklıktadır.

İlçe sınırları dahilinde 2 adet tren istasyonu vardır. Bunlardan birisi şehir merkezinde, diğeri Hacı bayram mahallesindedir.

Köy yollarının büyük bir bölümü asfalttır. İlçeye bağlı 38 köy ve 1 kasabanın tamamında yol, su, elektrik ve telefon vardır.

Nüfus ve İdari Yapı

2000 yılı genel Nüfus sayımına göre Suluova’nın nüfusu, ilçe merkezinde 42.715, kasaba ve köylerde 11.408 olmak üzere toplam 54.123’tür.

İlçeye bağlı bir belde (Eraslan Beldesi) ve 38 köy bulunmaktadır. İlçe merkezinde 20 mahalle vardır. Köylerin 2/3’ ü ova köyü, 1/3’ü ise orman ve dağ köyüdür. Köylerin yerleşimi topludur.

Ekonomik ve Sosyal Durum

İlçe ekonomisi, madencilik, hayvancılık, tarım, sanayi ve ticarete dayanmaktadır.

1954 yılında kurulan Şeker Fabrikası, 1957 yılında ilçe olmasına ve kısa bir süre içerisinde çok yoğun göç almasına neden olmuştur.

İlçe linyit kömürü yatakları açısından oldukça zengin bir rezerve sahiptir. İlçe sınırları içerisinde Amasya İl Özel İdaresi tarafından işletilmekte olan Eski Çeltek Kömür İşletmesi ile birlikte iki tane de özel kömür işletmesi faaliyetini sürdürmektedir.

İlçe de 274.280 dekar tarım arazisi bulunmaktadır.

Ayrıca Harmanağılı, Yolpınar, Uzunoba, Kurnaz, Boyalı Köylerinde meyve üreticiliği (kiraz, şeftali, elma) önemli boyutlardadır.

İlçede hayvancılık oldukça gelişmiş bir sektördür.

Organize Besi Sanayi Bölgesi: Suluova 30 bin büyükbaş hayvan ile ülkemizin en önemli merkezlerindendir.

2004 yılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yatırım programına alınan projenin ÇED raporları ve jeolojik ETÜD raporları tamamlanmıştır.

Organize Sanayi Bölgesi: 5084 Sayılı Teşvik Yasasından yöremizin yararlanabilmesi için 2005 yılı yatırım programına bir an önce alınması gerekmektedir.

İlçe merkezindeki Şeker Fabrikasında yılda 800 bin ton Şeker pancarı işlenerek yaklaşık 100 bin ton kristal şeker üretimi yapılmaktadır.

Şeker Fabrikası içindeki Etil Alkol Fabrikası 1996 yılından beri üretime devam etmektedir. Et ve Balık A.Ş, 1995 yılında özelleştirilerek Amasya Pancar Ekiciler Kooperatifine satılmıştır.

İlçede tarım sanayinin gelişmesine paralel olarak ticaret de hızlı bir gelişme kaydetmiştir.

Bunlar dışında ilçede Pan Tohum Islah ve Üretme A.Ş, 1 Traktör Kabin Sanayi, 4 Un ve Yem Fabrikası, 1 Mermer Fabrikası, 2 Tekstil Fabrikası ve 1 plastik fabrikası (İnşaatına devam edilen teşvik işletmeleri) ilçenin en önemli sanayi kuruluşlarındandır.

Suluova’da tarım oldukça gelişmiş olup, Türkiye ölçütlerine göre makineleşmiş tarım yapılmaktadır. Tersakan Çayı ve Yedikır Barajının suladığı Suluova; her türlü tarım ürününün yetiştirilmesine elverişlidir.

İlçede şeker pancarı ve soğan başta olmak üzere arpa, elit (şeker pancarı tohumu) tohumluk ve slajlık mısır, ayçiçeği, nohut gibi ürünler ticari amaçlı olarak belli oranlarda yetiştirilmektedir.

Yıllık ortalaması 95 bin ton olan soğan üretimi ilçe ekonomisi içinde önemli bir yer tutmaktadır.

Eğitim, Kültür ve Sağlık

İlçede tamamı merkezde olmak üzere 2 genel lise, 1 Anadolu Lisesi, 1 Yabancı Dil Ağırlıklı Süper Lise, 1 Ticaret ve Anadolu Ticaret Meslek Lisesi, 1 Sağlık Meslek Lisesi ve 1 Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi bulunmaktadır.

İlçede yetişkinlerin eğitimi için, Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü ve Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlüğü, 13 öğretmen ile hizmet vermektedir.

İlçede 1 spor salonu (Mahmut Demir Spor Salonu) ve 1 çim saha bulunmakta olup, altı adet de amatör spor kulübü bulunmaktadır. İlçede yetişen güreşçilerden Olimpiyat ve Dünya Şampiyonu Milli Güreşçi Mahmut DEMİR Türkiye’nin adını bütün dünyaya duyurmuştur.

İlçede 50 ve 100 yataklı olmak üzere 2 Devlet Hastanesi, 3’ü merkezde olmak üzere 5 Sağlık Ocağı ve 6 Sağlık Evi bulunmaktadır.

İlçede dinlenme ve mesire yeri olarak, Kapaklı Orman Fidanlığı ve Dinlenme Tesisleri, Yedikuğular Kuş Cenneti, Gani Baba Türbe ve Piknik Alanı bulunmaktadır.

Türbe ve Yatırlar

Bu gün türbe ve yatır olarak kabirleri ziyaret edilen kişiler Suluova tarihinde önemli bir yere sahip olan ve Suluova”ya yerleşimi sağlayan kişilerdir.

Alaflı Dede

Bir Eylül Mahallesi İstasyon bahçesinin üstündeki mezarlıkta bulunmaktadır.

Gökçe Baba

(Delil Baba) Bir Eylül Mahallesi çay bahçesinin güneyinde yolun altında kabri bulunmaktadır.

Erenler Türbesi

Hacı Hayta Mahallesi Erenler mevkiinde bulunmaktadır. Alevi su arkını yaptırmış, vasiyeti gereği halen bu arktan su akıtılmaktadır.

Gani Baba

Horasan”dan Anadolu”ya islamiyeti yaymak için gelen Gazi Derviş Şeyh Abdülgani El Halveti”nin mekanıdır. Saygılı köyünün altında Tersakan çayının kenarındadır. Çevresi piknik alanı olarak düzenlenmiştir.

Avdan Dede

İlçemiz Akdağ mevkiinden Akören köyü koruluğunda ve Eğribük Köyü Erikli Mezrası arasında Avdan Dede mezarı bulunmaktadır.

Seyyid Yahya

Yolpınar köyünün batısında bulunmaktadır. Büyük ulemalardan olan Seyyid Neckettin Yahya Efendi”nin türbesidir. Bu türbelerin ziyaret amaçları çeşitlidir. Dilek tutma vb. nedenlerle buralara gidilmektedir.