Cami Restorasyonlarına Dair

‘Osmanlı Devrinde Anadolu Camilerinde Restorasyon Faaliyetleri’ adlı çalışmadan
MUZAFFER ERDOĞAN

Amasya kadısına hüküm ki;
Amasya'da vâki' merhum Sultan Bâyezid camii şerifi bundan akdem zelzelede münhedim olup hâlâ vakf-ı mezbur mütevellisi olan Ahmed ziyde kadrehu müceddeden bina ve ta'mir idüp ebniye itmam olmakla keşf olunmak için Âsitane-i Saadet'ten Hassa mimarbaşısı olan İsmail ziyde mecdehu tarafından bir mutemedaleyh mimar halifesi ta'yin olunup mütevelli-i vakf tarafından ta'yin olunan âdem ile birlikte varup ahali-i vilâyetin müsin ve bîgaraz ihtiyarları
mahzarında tamam hakk ü adl üzre keşif ve hüccet-i şer'iye olunup husus-ı mezbure tekayyüd ve ihtimam birle hakıkat-i hal sıhhati üzre i'lâm olunmak üzere Darüssaade ağası olup vakf-ı mezbur nâzırı Yusuf Ağa tarafından verilen mühürlü mektub mucibince yazılmıştır.
Evâhir-i Zilka'de 1091
…..

Amasya'da vaki' Firuz Ağa ve Hüseyin Ağa evkaflarının mtüevellisi Elhaç İbrahim'e hüküm ki, Tarih-i mezburda müetevellisi olduğun merkum Hüseyin Ağa Evkafının Şunisa'da vaki' cami-i şerif ve medresesi ma'rifetin ile ta'mir ve
termim olunmak üzre bundan akdem şerefyafte-i sudur olan ferman-ı âli ve keşif hücceti mucibince tamir ve termim edüp tevliyet-i mezbure otuz üç senesinde âhire verilmek iktiza itmeğin ta'mir ve termimi kendün kemal-i sadakat ve istikamet üzre itmam idüp bir türlü tekâsül eylemeyüp ve ta'mir ve termim hususuna gerek 33 senesi mütevellisi vekili tarafından ve gerek taraafı âhirden bir ferdi müdahale ittirmeyüp itmamına bezl-i makdur eyleyesiz deyu evkafı merkuman nazırı olup bilfiil babüssadetim ağası o-lan Hasan dâme ülüvvehu tarafından mühürlü mektub verilmekle mucibince amel olunmak için yazılmıştır.
Evasıt-ı Safer 1133
…..

Amasya'da vaki' Firuz Ağa ve Hüseyin Ağa evkafının mütevellisi olan El-haç İbrahim'e hüküm ki;
Halâ mütevellisi olduğun merhum Hüseyin Ağa'nın kasaba-i Sonisa'da bina ve ihya eylediği cami-i şerifi mururı ezmine ile harabe müşrif olup ta'mir ve termime muhtaç olduğu vükufı tamı olan mimaran haber vermeleriyle halâ Amasya müftisi olan zat fevt olup mevlânayı mumaileyh ve Amasya kadısı ma'rifetleriyle ehemmi lüzumu olan mevzileri keşif ve tahrir ve hüccet-i şer'iye ittirüp hüccet bu tarfa irsal idüp vakf-ı mezburun keşif ve ta'miri umuruna ve mezburanın hususi sairelerine Sivas beylerbiyisi ve Sonisa nahibi taraflarından ve tarafı âhirden bir ferdi müdahale ittirmeysin deyu zikrolunan evkafların nazırı olup bilfiil babüssaadetim ağası olan Hasan dame uluvvehu tarafından mühürlü mektub verilmekle mucibince amel olunmak için yazılmıştır.
Evâil-i Şevval 1133
…..

Sivas Paşasına ve Amasya kadısına hüküm ki,
Bilfiil Bâbüsaade ağası Hasan Ağa südde-i saadetime arz gönderüp nezaretinde vaki' evkaftan Amasya'da vaki' müteveffa Hüseyin Ağa evkafından Sonisa'da vaki' cami' mürurı eyyam ile ekser mevazii bilkülliye harabe müşrif ve ta'mire muhtaç olmakla bundan akdem cami-i merkumun tamir ve termim ve ümur ve hususlarına bâfermanı âli Amasya müftisi müvella olup ma'rifet-i şer'üle keşfolundukta ta'mir ve termimi sekiz yüz kuruş ile ancak husulpezir olup noksan ile olmaz deyu mimaranın ihbarlarıyla sair müsliminin ittifak ve ittihadları hüccet-i şer'iye ve verilen arz mucibince halâ mütevelli-i vakf Hacı ibrahim cami-i merkumun ta'mir ve termimine izin ve tenbih olunup lâkin vakfın müsaadesi olmamakla deyn-i mezbur eda olununcayadeğin hademe-i vakfın nısıf vazifeleri verilüp ve nısf-ı âhiri cami-i merkumun rukbesine alettedric harc ü sarfolunmak üzre ve hademe-i vakf vazifeleri namiyle mütevelli-i vakf rencide olunmamaları için vech-i meşruh üzre amel olunmak için yazılmıştır.
Evastt-ı Zilhicce 1133